Eskilerde toplumda yaşanmış olayları acıklı ve şiirsel olarak anlatan ve bunları ikinci hamur kağıda bastırarak satan destancılarımız vardı.Destancılar Espiye’ye de gelirlerdi.Boyunlarına asılı teypleri vardı.Ellerinde broşür halindeki destanlarını satarak kazanç elde ederlerdi.Destancılar bastırdıkları destanları ellerine alarak,çarşı ve pazardaki insanları çevrelerine toplayarak destanda yazılı olan olayı kendi yorumları ile anlatır acılı ve şiirsel olarak hem okur hem de yorumlayarak anlatır sonunda destanlarını belirli bir bedel karşılığında satarlardı.Yöremiz destancılarından Abdullah Yenigün tarafından yazılmış ve uzun yıllar saklanarak Mehmet Akif Beşikçi(körük)tarafından bana ulaştırılan destanın orijinal metnini yayınlıyorum.(Olay çok acı olduğundan kişi ve yer ismi belirtilmemiştir)

ESPİYE İLÇESİ’NDE 5 KARDEŞİNİ KESEN KARDEŞİN İBRET VERİCİ DESTANI(17 KITA)

Uyuyordum oğlumdan habersiz

Ne yapayım kalmışım kimsesiz

Can verdik sedasız sessiz
Anneye kıyılır mı zalim evlat
Dokuz ay gezdirdim karnımda
Evlat sevgisi akıyor kanımda
Benim bu talihsiz canımda
Senin elinde gitti zalim evlat
Seni kucağımda büyüttüm
Bin bir müşkülle yürüttüm
Bizi al kanlara bürüdün
Anneye kıyılır mı zalim evlat
Üç aylıktım küçüğüm
Boş kaldı talihsiz beşiğim
Benim talihsiz güneşim
Senin elinde battı zalim evlat
Senin adın hayırsız evlat
On ikiye gelmişti saat
Kana boyandı hayat
Anneye kıyılır mı zalim evlat
Evlat diye büyüttüm seni
Al kana boyadın anneni
Darağacında ibret bıraksınlar seni
Anneye kıyılır mı zalim evlat
Seviyorduk seni kardeş
Bulsaydık kendimize birer eş
Kestiğinin sayısı oldu beş
Hiç acımadın mı zalim kardeş
İçki içip kendinden geçmiş
Beş kişiyi birden kesmiş
Dostların derdini deşmiş
Annene nasıl kıydın zalim evlat
Baltayı aldın eline
Sordun mu hiç beynine
Benim talihsiz kaderime
Bir felekte sen vurdun kardeş
Uyumuş kalmışız derin uykuda
Meğer uyanmayacakmışız bir daha
Yuvarlandı yere üç aylık kafa
Çocuk katilisin zalim kardeş
Sallamışlar beşiğimi uyumuşum
Neydi kardeş benim suçum
Karşı koyamadım çocuğum
Yiğit mi oldun zalim kardeş
Boş kaldı talihsiz beşik
Kana boyandı suçsuz eşik
Şimdi sana geldi keşik
Bize nasıl kıydın zalim kardeş
Ne oldu sana hain veled
Nereden geldi sana hased
Yere yuvarlandı başsız ceset
Bacıya kıyılır mı zalim kardeş
Karaymış bahtımız karadanda kara
Alnımda açıldı derin yara
Hekim gelip nasıl sara
Kardeşine nasıl kıydın zalim evlat
Biz öldük kavuştuk feraha
Sen öldürdün girdin günaha
Senin gibi zalim evlada
Cehennem haktır evlad
Yeter Yenigün bu kadar yeter
(Köyün adı) matem tüter
Bu hainlik beterdende beter
Beş kişiye nasıl kıydın zalim evlat
Yeter aşık Abdullah bu kadar yeter
Bu acıklı destanım burada biter
Yirmi lira vermekle insan mı batar
Beş kişi yatakta cansız yatar

(Yazan:Abdullah Yenigün)

(Derleyen Dursun Yıldırım)