DOLAR: 34.2 TL
EURO: 37.4 TL

1945-1950’DE GİRESUN’DA HALK ODALARINDA OKUMA-YAZMA KURSLARI (1)

3 yıl önce
2.197 kez görüntülendi

Resim bulunamadı
Reklam

Kurulduğu 1932 yılından itibaren tarih, kültür, tiyatro, dil ve edebiyat, sanat, arkeoloji, müzecilik, köycülük alanlarında önemli faaliyetler gösteren Halkevleri, Cumhuriyet kadrosunun en önemli hedeflerinden biri olan halkın eğitimi yoluyla kalkınma doğrultusunda, başta okuma yazma, tahsilli bireyler yetiştirme projelerine büyük destekler sağlamıştır. Halkevlerinin yanı sıra Halk odaları da okuma yazma kurslarıyla eğitim olanaklarına sahip olmayan kesime okuma yazma öğretmeye çalışmıştır. Özellikle 1945-1950 yılları arasını kapsayan ve İkinci Dünya Savaşı’nın derin etkileriyle karşı karşıya kalmış olan Türkiye’de, Halkodaları, Halkevleri gibi bir misyona sahip olarak toplumun olumsuz dış etkilere karşı bilinçlendirilmesi; okuma yazma altyapısıyla muhakeme kabiliyeti kazanması ve en önemlisi eğitim, birlik-beraberlik yoluyla bu kritik süreçte toplumsal bütünlüğün korunmasına katkı sağlamış, milli birlik ruhunu diri tutmaya yönelik faaliyetler göstermiştir.
Devlet Arşivleri’nden edindiğimiz bazı belgelerde, Giresun’da Halk Odaları’na dair önemli bilgiler yer almaktadır. Bunlardan ilki 19 Şubat 1945 tarihli Ülper Köyü Ocak Reisliği tarafından Ankara’ya Cumhuriyet Halk Partisi genel sekreterliğine yazılan belgedir:
“Köyümüz okulu Başöğretmeni Sadık Çulha tarafından Halkodasında okuyup yazma bilmeyenler için kurs açılmış; köylülerimiz de sevinçle kursa iştirak ederek çalışmaya başlamışlardır. Kursa haftada üç gün saat 18 den 19-30 a kadar devam edilmekte olduğunu saygılarımla arz ederim.
Ülper köyü ocak reisi Hüseyin Yetkin [İmza]” (BCA, 490 01 00 00 1055 1050 3 11).
Başka bir belge ise 29 Aralık 1945’de okuma-yazma kurslarının giderlerini karşılanması için gönderilen 300 liraya dair Ankara’dan, parti genel sekreterliğinden Giresun parti il idare kuruluna yazılmıştır:
“Halkevi ve Halkodalarında açılacak Türkçe okuyup yazma kursları giderlerine karşılık olarak (300) lira Türkiye İş Bankası A.Ş. Ankara Merkez Müdürlüğünün 31/12/1945 gün ve 14739 sayılı havale makbuzu karşılığında — emrinize gönderilmiştir. Bu paraya ait emanet kasa makbuzunun gönderilmesini ve paranın emanetten reddiyat suretile makbuz karşılığında ikinci yazımızla isimleri bildirilecek Halkevi ve Halkodalarına verilerek 1945 yılı bütçelerinde gerekli eklemelerin yaptırılmasını ve sonunun bildirilmesini diler, sevgiler sunarım. Muhasip Üye” (BCA, 490 01 00 00 1055 1050 3 10).
Giresun’a okuma yazma kurslarının giderlerini karşılamak için yollanan para ilgililerce alınmış ve 6 Şubat 1946’da Ankara’da bulunan genel sekreterliğe cevaben, C.H.P. İl İdare Kurulu Başkanı Bekir Beyazıdoğlu tarafından, 1 kasa makbuzu ekiyle, şöyle yazılmıştır:
“7 Ocak 1946 Tarih ve 12/84359 Sayılı emirleriniz karşılığıdır.
1- Halkevleri ve Halkodalarında açılacak Türkçe okuyup yazma kursları giderlerine karşılık olarak gönderilen 300 lira Türkiye İş Bankasından alınmıştır.
2- Bu paraya ait 9193/919238 sayılı makbuz ilişik olarak gönderilmiştir.
3-945 Akçe yılı bitmiş olmasına ve bütçenin kullanıştan kaldırılmasına binaen bu para için ayrıca ek bütçe yapılamamış ve 946 yılı kasa defterimizin gelir emanet sütununa işlenmiş olduğunu derin saygılarımla arz ederim.” (BCA, 490 01 00 00 1055 1050 3 9).
3 Mart 1946 tarihli bir belgede ise Giresun Halkevi Başkanı Ali Saim Bozbağ, genel sekreterliği bilgilendirmek adına, yukarıda da bahsi geçen, gelen 300 liranın il idare kurulunda olduğunu, Milli Eğitim Müdürlüğü ile yapılan görüşmeler sonunda Cumhuriyet İlkokulu’nda haftanın bazı günlerinde okuma yazma kursları verilmesini kararlaştırdıklarını yazmıştır. İlgili yazı şöyledir:
“18/2/1946 Tarih ve 2780 Sayılı Yüksek yazınız cevabıdır.
Türkçe okuyup yazma bilmeyen ve konuşamayan yurddaşlara dersaneler açmamız için gönderilen 300 lira İl İdare Kurulunda mahfuzdur. Milli Eğitim Müdürlüğile yapdığımız müşterek mesayi sonunda merkez Cumhuriyet İlkokulunda haftanın salı, çarşanba ve perşenbe geceleri ikişer saat olmak üzere dersler verilmeğe önümüzdeki 5/3/1946 salı günü başlanmış bulunacaktır. Üstün saygılarımla.” (BCA, 490 01 00 00 1055 1050 3 8)-Devamı haftaya-

Reklam
Bu Konuyu Sosyal Medyada Paylaş

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.

Yorum Yaz

Yukarı Çık