Ramazan Müslüman için sadece oruç ayı değil, aynı zamanda bir okuldur. Bu okul hayatı kuşatan ve ucu ahirete uzanan bir müfredata sahiptir.

Ramazan ayından istifade etmek için evvela bu okula talebe olmak lazım. Ondan sonra da talebesi olduğumuz bu okulun ders programını sıkı bir şekilde uygulamak gerekiyor.

Ramazan okulunun en mühim dersi bizce Kur’an’dır. Zira Kur’an bu ayda(miladi 610 yılında, ramazan ayında, Kadir gecesinde) insanla buluştu. İndiği geceyi bir ömre bedel yapan Kur’an bizim yüreğimize inmeli evvelâ. Sonra da hayatımıza inmeli. Bunun için “bu ay Kur’an ayıdır” diyoruz. Bunu söylerken sadece mukâbeleleri, hatimleri kastetmiyoruz elbet. Bunlara ilaveten Ramazan’a mahsus Kur’an programımız da olmalı. Mesela bir veya birkaç sûre bir veya birkaç tefsirden okunmalı. Böylece Kur’an’ın “ölü kitabı” değil “hayat kitabı” , hayat veren kitap olduğu şuuruna varılmalı.

Ramazan okulunun diğer bir dersi de oruçtur. Orucun bu ayda tutulması gereken bir farz olduğu kitapla sabittir(Bkz.Bakara2/185)Lâkin “neden bu ayda?” sualine cevap ararken hiç uzağa gitmeden aynı adrese Bakara2/185) bakmamız kâfidir.
Bu ne demek? Şu demek: Ku’an’ın doğduğu ayı Rabbimiz bize oruç ile kutlatıyor. Oruç Ramazan okulunun mühim dersidir. Meşru mazeretler dışında her ergin erkek ve kadına bu ayda oruç farz-ı ayındır. Ramazan orucu hafife alınmamalı. Ramazandan sonraki 335 gün oruçlu geçirilse bile o Ramazan’da tutulmayan bir günlük oruca denk değildir. Ramazan orucu o kadar kıymetlidir yani.

Oruçtan hakiki manada istifade edilecekse orucu sadece bir mîdesel eylem olarak görmemek lazım. Diğer organlarımızın da iştirak edeceği bir eylem olmalı oruç. Bu manada oruç tam olarak bizi tutmalı. Orucun kelime manası “TUTMAK” değil miydi zaten? İşte bunun içindir ki oruç sahibini günahlara karşı tutmalı. İşte Ramazan okulu bize bu şuuru da vermektedir. Eğer hakkıyla oruç tutulursa.

Ramazan okulunda MUHASEBE dersi de vardır. Geçmiş 11 ayın muhasebesi de yapılır. Geçmişin muhasebesi yapılırken önümüzdeki 11 ayın da planlaması yapılır bu ayda. Bu manada Ramazan bize aynı zamanda planlı yaşamayı da öğretmiş oluyor.

Ramazan okulu bize SABIR eğitimi de verir. Açlığı ve susuzluğa sabredebilmenin yanında günahlara karşı da sabrı öğretir bu okul.

Ramazan okulunun bir diğer dersi de ŞÜKÜRDÜR. Diğer zamanlarda helal olan ve her zaman ulaşılabilen nimetlere Ramazan ayında gündüz vakti yasak getiriliyor. Oruçlu bir kul akşama kadar bu nimetleri ve nimeti vereni tefekkür eder. Sonuçta nimetin Rabbi Allah’a şükreder. Şükreder çünkü “ey Rabbim! Ya bu nimetleri her daim kısıtlasaydın, kıtlık verseydin halimiz nice olurdu” diye düşünür.

Ramazan okulu talebelerine empati yapmayı da öğretir. Senede bir ay “açlık eğitimi” ile devamlı aç gezenlerin halinden anlamış oluruz.

Ramazan okulu bize İsraf etmeden tüketmeyi, yiyecekleri ölçülü kullanmayı öğretir aynı zamanda.
Hulâsa Ramazan baştan sona bir yenilenme, bir dirilme ayıdır Müslüman için. Ramazanın hakiki manada idrak edilip edilmediği de bu ayda kazanılan güzel hasletlerin diğer 11 ayda tatbiki ile ortaya çıkacaktır. Yani Ramazan bize hayatı Ramazanlaştırmayı öğretir aslında.